روستای لافت قشم | سرزمین بادگیرهای برافراشته

در میان آب‌های خلیج فارس می‌توان مقاصد دیدنی بسیاری را یافت که روستای لافت قشم یکی از آن‌هاست؛ جایی که با نام بندر تاریخی لافت نیز شناخته می‌شود و کمتر کسی دلش می‌خواهد تماشای غروب در آن را از دست بدهد. زیبایی‌های این روستای بندری یکی دو تا نیستند. از یک سو معماری خانه‌های روستایی لافت و بادگیرهایش شما را حیرت زده می‌کند و از سوی دیگر با داشتن قلعه پرتغالی‌ها و چاه‌های تاریخی امکان سفر به تاریخ را به شما می‌دهد. در سفر به این منطقه جذاب همراه کارناوال باشید.

چرا روستای لافت؟

• روستای لافت در یکی از تماشایی‌ترین جزایر ایران قرار دارد که جاذبه‌های طبیعی و تاریخی بسیاری را به نمایش گذاشته است.
• این روستا یکی از قدیمی‌ترین روستاهای ایران است که در کرانه‌های خلیج فارس قرار دارد.
• ویژگی‌های خاص فرهنگی، طبیعی و تاریخی، این روستا را از سایر نمونه‌های دیگر در ایران متمایز کرده است.
• استفاده از معماری کویری و به کارگیری بادگیر در یک جزیره یکی از ویژگی‌هایی است که می‌تواند شما را به لافت بکشاند.
• این روستا یکی از مکان‌هایی است که امکان بازدید از جنگل‌های حرا در آن وجود دارد.

آشنایی با روستای بندری لافت | سکونتگاهی در میان خلیج فارس

لافت نام روستایی بندری در میان آب‌های نیلگون خلیج فارس است که زیبایی‌های طبیعی و تاریخی را درهم‌آمیخته و یکی از دیدنی‌ترین روستاهای قشم به شمار می‌رود. این روستا با ویژگی‌های خاص، به عنوان یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های جنوب کشور شناخته می‌شود و گردشگران زیادی را به سوی خود می‌کشاند.

وجود راه دریایی و تسهیل ارتباط آبی، وجود جنگل‌های حرا، دسترسی به آب شیرین و وزش بادهای موسمی از جمله دلایلی هستند که شرایط را برای زندگی مردم در این منطقه فراهم کرده و موجب شکل‌گیری این سکونتگاه منحصربه‌فرد شده‌اند. ورود به این روستا به معنای حضور در دنیایی متفاوت است که با جاذبه‌های طبیعی و تاریخی مختلف به استقبال شما می‌آید و لحظاتی خوش را برایتان رقم می‌زند.

 دیدنی‌هایی که در لافت انتظار شما را می‌کشند

جلوه‌های تماشایی این روستا یکی دو تا نیستند و هر یک تصویری تازه را به قاب چشمان شما هدیه می‌کنند:

معماری روستا | خودنمایی بادگیرها

به کارگیری بادگیرهای فراوان در ساخت خانه‌ها، یکی از ویژگی‌های مهم لافت است که چشم هر بیننده‌ای را به خود خیره می‌کند و باعث شده تا این روستا به بندر بادگیرها مشهور شود. خانه‌ها بسیار نزدیک به هم ساخته شده و بافتی متراکم و فشرده در روستا ایجاد کرده‌اند. بادگیرهای کوچک و بزرگ نیز در میان همین بافت سر برآورده و بر شکوه لافت افزوده‌اند.

این روستا گذرگاه‌هایی تنگ و باریک دارد و ساختار کوچه‌ها در آن به گونه‌ای است که معمولا به بن‌بست نمی‌رسند و به محله‌های دیگر راه پیدا می‌کنند. همین تنگ بودن کوچه‌ها و نزدیک بودن خانه‌های دو سوی آن‌ها به یکدیگر است که باعث شده سایه ساری برای رهگذران فراهم شود تا از گزند تابش آفتاب جنوب در امان باشند.

عنصر شکوهمند لافت، بادگیرهای آن هستند که به‌صورت دو‌طرفه یا چهارطرفه بنا شده‌اند. این بادگیرها کاربردی حیاتی برای مردم روستا دارند؛ اما با این وجود از هنر ایرانی بی‌بهره نبوده و تزیینات کمی از جمله اشکال اسلیمی (طرح‌های گیاهان و ساقه‌های مارپیچ) در آن‌ها مشاهده می‌شود. این بادگیرها به صورت پرحجم و بزرگ ساخته شده‌اند تا بتوانند نسیم خنک دریا را به درون خود بکشند و آن را به درون یکی از اتاق‌های خانه، موسوم به اتاق لوله هدایت کنند.

بام لافت | مرز میان دیروز و امروز روستا

یکی از دیدنی‌ترین قسمت‌های روستای لافت، محلی موسوم به بام لافت است که در میان دو بافت قدیمی و جدید روستا قرار دارد و امکان تماشای چهره دیروز و امروز لافت را برایتان فراهم می‌کند. در یک سو بادگیرهای قدیمی را می‌بینید که بر فراز خانه‌ها خودنمایی می‌کنند و در فاصله کمی از خلیج فارس قد برافراشته‌اند. در سوی دیگر بام لافت، چهره‌ای متفاوت از روستا را می‌بینید؛ سازه‌هایی امروزی که به ندرت بادگیر در آن‌ها استفاده شده است و گویی سنت خانه‌سازی را در لافت دگرگون کرده‌اند. 

جنگل های حفاظت شده حرا | میراث جهانی ایران

جنگل‌های حفاظت شده حرا یکی از شاهکارهای طبیعت در سواحل جنوبی ایران و جزیره قشم به شمار می‌روند که در سطح جهانی شهرت بسیاری دارند. این جنگل‌ها میزبان درختان مانگرو هستند که با آب شور و شرایط نامناسب به راحتی کنار می‌آیند و همین ویژگی سبب شده تا از آن‌ها به‌عنوان یک گیاه استثنایی یاد شود.

در کنار پوشش گیاهی خاص، وجود جانداران در این جنگل‌ها، بر جاذبه آن‌ها می‌افزاید. جنگل‌های حرا میزبان خوبی برای جانداران زیر هستند:

•  آبزیانی همچون خرچنگ، مار دریایی، شیلو، کلینگ (نوعی از صدف)
•  پرندگانی همچون مرغ ماهی‌خوار یا حواصیل، لک‌لک، مرغ سقا، مرغابی و مرغ دریایی
•  دوزیستانی همچون انواع مختلف قورباغه

برای رفتن به حرا باید با پرداخت هزینه که میان مسافران تقسیم می‌شود سوار قایق شوید و به همراه یک راهنمای محلی مسیر کوتاهی را طی کنید.

قلعه نادری لافت | دژ کهن روستا

در جنوب روستای لافت قلعه مخروبه‌ای قرار دارد که نزد اهالی با عنوان قلعه نادری یا نادرشاهی شناخته می‌شود. قلعه نادری بر اساس یک نقشه مربع شکل احداث شده و آثاری از باروی قلعه، 30 حلقه آب شیرین، 3 برکه آب، 2 آب انبار قدیمی و باقی‌مانده 4 برج، تمام چیزی است که از آن برجای‌مانده است.

تاریخ دقیق ساخت بنا مشخص نیست؛ اما بسیاری بر این عقیده‌اند که این قلعه بر روى پایه‌هاى دژهاى کهن و باستانى قبل از اسلام قرار دارد و ساخت آن به سال‌های دور باز می‌گردد.

قلعه پرتغالی ها | بازمانده از تاریخ استعمار

یکی دیگر از دیدنی‌های روستای لافت، قلعه پرتغالی‌هاست که در کنار گورستان قدیمی روستا قرار دارد. این قلعه به دستور آلفونسو آلبركرک، دریانورد پرتغالی و در سال 1507 میلادی ساخته شد. این دریانورد، جزایر دهانه خلیج فارس را تصرف كرد و پرتغال از این طریق به مدت 110 سال بر راه بازرگانی دریایی بین هند و اروپا تسلط یافت. در این مدت سازه‌های زیادی در جنوب ایران ساخته شد که هم اکنون آثار آن‌ها در قسمت‌های مختلف جزایر خلیج فارس به چشم می‌خورد.

چاه های تلا

یکی از جاذبه‌های شاخص لافت، وجود تعداد زیادی چاه با عمق 3 تا 6 متر در روستاست که آب شیرین، شور، گرم یا سرد دارند. بر طبق نظر ساکنان، سازنده این چاه‌ها شخصی به نام خواجه کریم یا خواجه کرم بوده و در گذشته تعداد آن‌ها به نشان روزهای سال‌های کبیسه به 366 عدد می‌رسیده است. در روزگاران قدیم در فصول پر بارش، این چاه‌ها پر از آب می شده و ساکنان روستا دَرِ آن‌ها را می‌پوشانده‌اند تا در طول سال هر روز در یکی از آن‌ها را باز و از آب آن استفاده کنند. چاه‌های تلا در میان مردم از قداست خاصی برخوردارند و بنا بر عقیده آن‌ها، درختان روستا گواهی بر وجود آب شیرین در چاه‌های تلا هستند و از این چاه‌ها محافظت می‌کنند.

امروزه تنها 33 عدد از این چاه‌ها باقی‌مانده است که بر اساس شکل چاه و نوع آب دارای نام‌های متفاوتی هستند. برخی از این نام‌ها عبارت‌اند از:

سردو، لوبنی، درجلایی، دومارون، ستبی(سگی)، ریگی، تلخو، عاشوری، کنتی، کناری، میون طلایی، پا سقی(پاسگی)، لوفراعونی، کمی زیارتی، گروی(گربه)، لو فرانی، لوهنگامی، کربی، لوری کنیزون، بورکی، بورکی، غرابو، زی دل غرابو، دری گوزی

مکان یابی چاه‌های تلا بسیار هوشمندانه بوده و به گونه‌ای است که پس از بارش‌های رگباری آب را در خود حفظ می‌کنند تا به عنوان تنها منبع آب شیرین مورد استفاده مردم قرار گیرند. تپه مشرف بر این چاه‌ها سطح سنگیِ مرجانی دارد و آب باران را به چاه‌ها هدایت می‌کند. کف چاه‌ها به لایه‌های گچی می‌رسد و به همین دلیل آب را برای مدتی طولانی، سالم و خنک نگه می‌دارند.

نام اصلی این چاه‌ها، تلاو است که از دو بخش تل و آو تشکیل شده و معنای "آب برگرفته شده از شیب تل (تپه)" می‌دهد؛ اما بعضی به غلط و شاید به دلیل ارزش بسیار زیاد آب در جزیره به این چاه‌ها عنوان چاه‌های طلا را داده‌اند. کارشناسان قدمت این چاه‌ها را مربوط به تاریخ پیش از اسلام و دوره هخامنشی یا ساسانی می‌دانند. نام این چاه‌ها از تاریخ ۲۷ دی ۱۳۷۷ با شماره ثبت ۲۱۹۵ در فهرست آثار ملی ایران قرار دارد.

دسترسی : چاه‌های تلا در دامنه بام لافت در جنوب‌شرقی بافت قدیم بندر قرار دارند و درجوار قلعه تاریخی لافت، در میان یک گودال سنگی دیده می‌شوند.

زیارتگاه‌های لافت

یکی از جاذبه‌های لافت وجود زیارتگاه‌های متعدد در بافت روستا و اطراف آن است. در فاصله کوتاهی از لافت، جزیره کوچکی به نام شیخ اندر آبی وجود دارد که فاقد سکنه است و در موقع مد دریا قسمت‌هایی از آن در زیر آب پنهان می‌شود. در شمال این جزیره مکانی مقدس قرار دارد که به زیارتگاه شیخ اندرآبی مشهور است و ماهیگیران و دریانوردان احترام زیادی برای آن قائل‌اند. از دیگر زیارتگاه‌های موجود در این روستا نیز می‌توان به زیارتگاه شیخ موسی، زیارتگاه شیخ شمس الدین و زیارتگاه سید حسن منصور اشاره کرد که همگی در کنار قبرستان‌های روستا قرار دارند.

متاسفانه تصویر با کیفیتی از زیارتگاه های لافت در دست نیست. شما می توانید عکس این جاذبه را برای کارناوال ارسال کنید تا با نام خودتان در سایت منتشر شود. عکس مورد نظر را از اینجا آپلود کنید

مساجد دیدنی روستا

در معماری لافت، مساجد، علاوه بر زیبایی، نقش مهمی را در زندگی اجتماعی مردم ایفا می‌کنند و دقیقا در مرکز اجتماع خانه‌ها قرار گرفته‌اند. مساجد این روستا به صورت تک مناره با شیوه معماری کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس ساخته شده‌اند و سنی مذهب بودن اهالی بومی جزیره را به تصویر می‌کشند.

لافت هفت مسجد دارد و مهمترین آن‌ها، مسجد جامع لافت (مسجد حضرت رسول (ص)) است که به عنوان مرکز اصلی روستا شناخته می‌شود و در کنار چا‌ه‌های تلاو آب‌انبار روستا قرار دارد. مساجد دیگر روستا عبارت‌اند از: مسجد ابوبکر صدیق (ره)، مسجد عمر ابن الخطاب (ره)، مسجد عثمان ذی النورین (ره)، مسجد امیرالمومنین علی (ع)، مسجد حسین (ع) و مسجد امام شافعی (ره).

متاسفانه تصویری از تمامی مساجد لافت در دست نیست. شما می توانید عکس این جاذبه ها را برای کارناوال ارسال کنید تا با نام خودتان در سایت منتشر شود.  عکس مورد نظر را از اینجا آپلود کنید

آب‌انبارهایی با سقف گنبدی

آب‌انبارها نقش مهمی را در تامین آب شیرین بازی می‌کنند و در سواحل جنوبی ایران، آن‌ها را با عنوان برکه، به معنای محل ذخیره آب باران، می‌شناسند. در لافت و اطراف آن حدود 34 برکه وجود دارد که با سقف‌های گنبدی شکل و سفید رنگشان شناخته می‌شوند؛ این نوع سقف در برابر گرمای جنوب ایستادگی کرده و مانع تبخیر آب می‌شود. برکه سنگی لافت یکی از دیدنی‌ترین نمونه‌ها در جنوب ایران است که در کنار چاه‌های تلا و قلعه نادری قرار دارد و تاریخ ساخت آن به 400 سال پیش باز می‌گردد. عمق این برکه 10 متر است و دهانه‌ای به قطر 12 متر دارد. آب باران پس از سرازیر شدن به این برکه به سمت چاه‌ها هدایت می‌شود و آن‌ها را پر می‌کند.

گورستان‌های تاریخی لافت

در لافت، گورستان‌هایی وجود دارد که برخی قبرهای آن مربوط به هزاران سال پیش هستند و قدمتشان به بیش از 1300 سال پیش باز می‌گردد. یکی از این گورستان‌ها در اطراف زیارتگاه سیدحسن پسر سیدمنصور قرار دارد و به نام قبرستان دارالمغفره مشهور است. گورستان دیگری نیز در نزدیکی زیارتگاه سید شمس‌الدین قرار دارد که تاریخ قبور موجود در آن قدمت بسیار زیادش را خاطرنشان می‌کند.

نکته جالب توجه این گورها این است که بر روی بسیاری از آن‌ها کوزه و خمره دیده می‌شود؛ هیچ قبری را پیدا نمی‌کنید که اثری از یک نوع ظرف آبخوری از کوزه و خمره گرفته تا پارچ و تنگ و حتی فلاسک آب بر روی آن وجود نداشته باشد. این موضوع به احتمال بسیار به ارزش آب نزد این مردم اشاره دارد و قیمت این مایه حیات را بیان می‌کند.

متاسفانه تصویری از گورستان های تاریخی لافت در دست نیست. شما می توانید عکس این جاذبه را برای کارناوال ارسال کنید تا با نام خودتان در سایت منتشر شود. عکس مورد نظر را از اینجا آپلود کنید

اسکله باستانی

قرارگیری این روستا در میان آب‌های نیلگون خلیج فارس باعث شده تا اسکله‌های آن نقش مهمی را در تردد مردم و ارسال و دریافت کالاها بازی کنند. در این روستا آثاری از یک اسکله‌ وجود دارد که ساخت آن به دوران مادها، هخامنشیان و ساسانیان بر می‌گردد و با سنگ‌های لبه‌دار ساخته شده است. این اسکله ۱۳۰ متر طول دارد و ضخامت اصلی کف آن به ۷ متر و دیوارهای روی اسکله به ۳ متر می‌رسد. کافی‌ است از ساکنان روستا، محل قرارگیری این اسکله را بپرسید تا آن را پیدا کنید.

ساحل زیبای روستا و غروب جادویی آن

یکی از جاذبه‌های طبیعی این روستای تماشایی در محل تماس بین دریا و خشکی قرار دارد که همه ما آن را به نام ساحل می‌شناسیم و به‌خوبی با حس خوب آن آشنایی داریم. قسمت ساحلی لافت با وجود کشتی‌ها و قایق‌های کوچک و بزرگ تصویری تازه را در ذهن شما نقش می‌کند و تماشای زیبایی‌های آن به فراموش نشدنی‌ترین قسمت سفرتان به لافت تبدیل می‌شود. 

فرقی نمی‌کند که کل روز را چگونه در قشم سپری کرده‌اید؛ شک نکنید که بهترین انتخاب برای گذراندن ساعات پایانی روز، حضور در لافت و تماشای غروب حیرت‌انگیز آن است. همه بومی‌های قشم به خوبی از سحر و جادوی این غروب آگاه‌اند و از شما دعوت می‌کنند تا برای یک بار هم که شده آن را امتحان کنید. هنگام غروب فرصت خوبی است تا هم از بازی رنگ‌ها در آسمان لذت ببرید و هم با ناخداهای لافت هم‌کلام شوید و اسرار خلیج فارس را از آن‌ها بپرسید.

درختان نخل، سایه‌ای بر سر روستا

درختان سبز گرمسیری و نخل‌های بلند که تا آسمان قد بر افراشته‌اند، جلوه‌ای خاص را به روستا می‌دهند و آن را به‌شکل زیبایی می‌آرایند؛ درختانی که در پناه آن‌ها می‌شود از آفتاب تند جنوب گریخت و خنکای سایه را تجربه کرد. در لافت این درختان را می‌بینید که در کنار بادگیرها قد علم کرده و ترکیب خاصی را به وجود آورده‌اند.

اکوموزه لافت

در قسمت قدیمی روستای لافت و درست روبه‌روی بندرگاه، موزه‌ای وجود دارد که با نام اکوموزه لافت شناخته می‌شود. در این موزه سعی شده تا زندگی مردم لافت و معماری سنتی خانه آن‌ها به نمایش گذاشته شود؛ به عنوان مثال اتاقی با نام بادگیر در موزه وجود دارد که با رفتن به درون آن با کارکرد بادگیر و هوای مطبوعی که ایجاد می‌کند آشنا می‌شوید.

ساعت بازدید: 9:00 تا 17:00

متاسفانه تصویری از اکوموزه لافت در دست نیست. شما می توانید عکس این جاذبه را برای کارناوال ارسال کنید تا با نام خودتان در سایت منتشر شود. عکس مورد نظر را از اینجا آپلود کنید

خوشگذرانی در لافت

گشت‌وگذار در روستا: با هر قدمی که در لافت می‌زنید جاذبه‌ای تازه توجه شما را جلب می کند. گاه غرق در ساختار خانه‌ها می‌شوید، در قسمتی دیگر مناره بلند مسجد را به تماشا می‌نشینید و در جای‌جای روستا با نگاه گرم مردمانی مهمان‌نواز و دوست‌داشتنی برخورد می‌کنید که شیرینی سفرتان را دو چندان می‌کنند. قدم زدن در این کوچه‌های تنگ و باریک خاطره‌ای را برایتان رقم می‌زند که هیچ‌گاه آن را از خاطر نخواهید برد.

 قایق سواری: ساکنان روستا به خوبی از شما استقبال می‌کنند و بسیاری از آن‌ها آماده‌اند تا با قایق‌های موتوری خود شما را به میان خلیج فارس ببرند و جزیره‌های اطراف و جنگل‌های حرا را نشانتان دهند.

عکاسی: در روستای لافت سوژه‌های عکاسی فراوانند؛ از جلوه‌های معماری روستا تا جاذبه‌های طبیعی یا شیوه زندگی ساکنان و کشتی‌های پهلو گرفته در بندر، همه‌و‌همه می‌توانند بهانه خوبی برای ثبت یک تصویر ماندگار باشند که تا همیشه برای شما می‌ماند.

اقامت در روستای لافت

برای اقامت در لافت نگران نباشید؛ چرا که می‌توانید در اقامتگاهی بومی که در روستا قرار دارد شب را به صبح برسانید. به منظور کسب اطلاعات بیشتر درباره این اقامتگاه می‌توانید با شماره 09177688327 تماس حاصل کنید.

همچنین در سایر نقاط جزیره قشم هتل‌ها و خانه‌های محلی دیگری نیز برای پذیرایی از شما و همسفرانتان وجود دارد. برای آشنایی با امکانات و شرایط رزرو این اقامتگاه‌ها تنها کافی است سری به صفحه اقامت در قشم کارناوال بزنید. پس اگر در سفر اهل اقامت در هتل هستید، بدون معطلی وارد صفحه رزرو هتل های قشم شوید تا با انواع هتل‌ها و امکانات آن‌ها در این جزیره آشنایی پیدا کنید. اگر هم می‌خواهید در زمان سفر به این مقصد زیبا، در یکی از سوئیت‌های آن اقامت داشته باشید، سری به صفحه اجاره سوئیت در قشم بزنید و سوئیت دلخواه خود را به‌صورت آنلاین رزرو کنید. گزینه دیگر برای اقامت در قشم، ویلاهای آن هستند که برای گرفتن اطلاعات بیشتر در مورد آن‌ها مانند امکانات و هزینه باید به صفحه اجاره ویلاهای قشم بروید. 

امکانات روستای لافت

به‌واسطه حضور گردشگران در لافت، امکانات نسبتا خوبی در این روستا وجود دارد که از میان آن‌ها می‌توان به سوپرمارکت‌ها، نیمکت‌های موجود در اسکله و آلاچیق برای تماشای غروب، خودپرداز بانک و غیره اشاره کرد.

آب‌وهوای روستای لافت

به دلیل قرارگیری لافت در آب‌های گرم خلیج فارس و نزدیکی آن به مدار راس السرطان، این روستا تنها دو فصل معتدل و گرم دارد و سرما خیلی در آن حس نمی‌شود. از نظر تقسیم‌های اقلیمی تابستانی ایران، می‌توان لافت را بخشی از یک منطقه خیلی گرم و مرطوب به شمار آورد و از نظر تقسیم‌های زمستانی، آن را منطقه‌ای گرم و مرطوب در نظر گرفت. هوای مرطوب و شرجی در ماه‌های گرم سال از ویژگی‌های بارز لافت است که در برخی مواقع زندگی در این روستا را با مشکل مواجه می‌کند. فصل گرم لافت از اوایل فروردین تا اواخر آبان به مدت 8 ماه و فصل معتدل آن از اوایل آذر تا اواخر اسفند به مدت 4 ماه طول می‌کشد.

بیشینه دمای مطلق ۴۶ و کمینه آن صفر درجه سانتی‌گراد است و میانگین سالانه درجه حرارت ۲۶ درجه سانتی‌گراد و میانگین روزانه بیشینه و کمینه به ترتیب ۳۳ و ۱۸ درجه سانتی‌گراد هستند. جریان هوای مرطوب غرب و شمال از مهم‌ترین عوامل بروز بارندگی در این جزیره به شمار می‌روند.

این روستا در طول سال تحت تاثیر وزش بادهای منظم و نامنظم و تند و ملایم قرار می‌گیرد که مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:

•  باد ایرانی که باران زاست و با وزیدن از شمال و از سوی خاک ایران در زمستان، دریا را طوفانی می‌کند.
• باد فارسی یا تندباد که طوفان زاست و با وزیدن از سوی خاک ایران و در اواخر پاییز، گرد و غبار را به منطقه می‌آورد.
•  باد سحری که همچون نسیم ملایمی از روی دریا می‌گذرد با رسیدن به جزیره، هوا را خنک می‌کند.
•  باد نعشی که از سوی ستاره نعش یعنی از شمال‌شرقی به سوی جنوب‌غربی می‌وزد. این باد بسیار نیرومند است و در کنار اینکه خسارت‌هایی را برای ماهیگیران و کشتی بانان به همراه می‌آورد، برای کشاورزان خوش یمن بوده و نوید سالی پر باران و پر محصول را می‌دهد.
• باد سهیلی که در زمستان با جهت جنوب‌غربی می‌وزد.
•  باد شرجی که در زمستان تا اوایل بهار با جهت جنوب‌غربی و شرقی می‌وزد و اگر در تابستان بوزد هوا را شرجی خواهد کرد.

بهترین فصل سفر

بهترین زمان برای سفر به لافت از آبان تا اردیبهشت است؛ اما به‌طور کلی می‌توان ویژگی‌های فصلی زیر را برای آب‌وهوای آن در نظر گرفت:

بهار و تابستان: گرمای هوا و شرجی بودن آن می‌تواند آزاردهنده باشد.

پاییز و زمستان: با فرا رسیدن فصول سرد، آب‌وهوا مطبوع‌تر می‌شود و بهترین شرایط برای گشت‌وگذار در قشم و لافت را به وجود می‌آورد.

به یاد داشته باشید که هیچ محدودیتی برای نوع خودرو وجود ندارد و کشتی‌ها به‌صورت شبانه‌روزی خدمت‌رسانی می‌کنند.

نکته: بندر پل در 10 کیلومتری شرق بندرخمیر و 60 کیلومتری غرب بندرعباس قرار دارد و از طریق جاده بندرعباس به بندرلنگه قابل دسترسی است.

برای خرید بلیط هواپیما تهران بندرعباس با مناسب‌ترین قیمت می‌توانید از وب‌سایت کارناوال استفاده کنید.

مردم روستای لافت

براساس نتایج سرشماری سال 1375، روستای لافت دارای جمعیتی بالغ بر 3134 نفر بوده که در سال 1385، به 6300 نفر افزایش پیدا کرده است. مردم این دیار هم مانند هر سکونتگاه دیگری، ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارند و از طریق آن‌ها از دیگر مردم متمایز می‌شوند. در ادامه به بررسی برخی از این ویژگی‌ها می‌پردازیم:

پوشش مردم روستا | نمایشی از اصالت

در این روستا مردان را با لباس‌های معمولی می بینید و در برخی مواقع لباس‌های سنتی شامل دشداشه و عمامه سفید بر تن آن‌ها مشاهده می‌شود. زنان پوشش سنتی را ترجیح می‌دهند و اصالت بیشتری را به نمایش می‌گذارند. آن‌ها از روسری‌های لیو (عری) استفاده می‌کنند و برقع (روبند) می‌گذارند.

دختران قبل از ازدواج مجبور به استفاده از روبند نیستند؛ اما پس از تاهل به استفاده از آن روی می‌آورند. جالب است بدانید که برعکس تصورهای عموم، این پوشش خیلی به حجاب مرتبط نمی‌شود و به علت گرمای زیاد و برای جلوگیری از آفتاب شدید بر روی پلک‌ها و صورت مورد استفاده قرار می‌گیرد. این پوشش عربی نبوده و از ایران به مناطق عرب‌نشین رفته است. در هنگام نماز، کیسه‌هایی به پاهای زنان دیده می‌شود که سنتی کهن از روزگاران دور را نشان می‌دهد.

گویش مردم روستا | کاربرد واژه های انگلیسی

در برخورد با ساکنان بافت، گویش خاص آن‌ها بسیار شیرین جلوه می‌کند. لافتی‌ها گویشی بسیار نزدیک به قِشمی دارند و با زبانی شبیه فارسی بندری سخن می‌گویند. از شیرینی این لهجه که بگذریم شنیدن کلمات انگلیسی بسیار جالب توجه‌تر است و حتی سالمندان روستا در گفتگوهای روزمره خود به جای لیوان واژه گلاس و به جای شکلات واژه چاکلت را استفاده می‌کنند. این نفوذ واژه‌های بیگانه می‌تواند ناشی از عوامل زیر باشد:

•  نقش به سزای رسانه تلویزیون در خانه‌ها که فرهنگ را به آرامی تغییر می‌دهد.
•  تاریخ استعماری منطقه که 112 سال به طول انجامیده است.
• قرارگیری در کنار بندرگاه و استفاده از ابزار و وسایل برقی و کالاهای خانگی خارجی که به اصطلاح از آن ور آب آمده‌اند.

اعتقادات مذهبی ساکنان لافت

مردم لافت، مسلمان و از پیروان مذهب سنی هستند. با پیچیدن صدای اذان در کوچه‌های لافت، مردم دست از کار می‌کشند و برای برپا داشتن نماز جماعت به مسجد می‌روند. زنان فقط در شب‌های جمعه و اعیاد در مساجد حضور پیدا می‌کنند چرا که مکان خاصی برای آن‌ها در نظر گرفته نشده است.

مسجد در این جزیره تنها محلی برای عبادت خداوند نیست، بلکه به عنوان هسته‌های فرهنگی – اجتماعی محله‌های مختلف عمل می‌کند. وجود امام جمعه و حضور کودکان در اعیاد مختلف و مراسم قرآن خوانی، شور خاصی را در این فضاها به نمایش می‌گذارد. در اکثر خانه ها، حداقل یک تصویر از مکه معظمه بر دیوار به چشم می‌خورد که نشان‌گر اعتقادات عمیق ساکنان است. بیشتر مردم انس خاصی با قرآن دارند؛ اما از نظر خودشان این انس بسیار کمرنگ جلوه می‌کند.

مشاغل مردم روستا

لافتی‌ها برای امرار معاش و گذران زندگی خود به مشاغل متعددی مشغول‌اند که اصلی‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:

لنج سازی: در شمال‌غرب و جنوب‌غرب روستا و در کنار ساحل دریا دو کارگاه لنج‌سازی قرار دارد که با وجود کم رونق شدن بازار کار، هنوز هم فعال هستند و صدای کسب‌وکارشان در روستا می‌پیچد.

لنج داری: شاغلین در این حرفه دارای لنج‌هایی هستند که کالا را از بندرعباس به دبی یا بندرهای پاکستان می‌برد. به طور معمول هر سفر ۱۰ روز به طول می‌انجامد و متناسب با بزرگی و کوچکی لنج، از هر سرویس، درآمدی به دست می‌آید که نیمی از آن به صاحب لنج تعلق دارد و نیمی دیگر میان ملوان‌ها تقسیم می‌شود. شخص لنج‌دار می‌تواند در سفرها حضور داشته باشد و یا لنج را با ملوان‌ها به مقصد بفرستد اما این امر تاثیری بر سهم او از درآمد ندارد.

صیادی: صید ماهی و میگو از مشاغلی است که با گذر زمان کم‌رنگ شده اما هنوز هم در میان لافتی‌ها جایگاه خود را دارد. اگر جنبه تجاری و کسب درآمد از این فعالیت را کنار بگذاریم، بسیاری از لافتی‌ها هنوز هم مایحتاج غذایی خود را از آب‌های خلیج فارس به دست می‌آورند.

تولید صنایع دستی: زنان و مردان لافتی با دستان هنرمند خود، آثاری را خلق می‌کنند که از میان آن‌ها می‌توان به زری‌دوزی، سوزن‌دوزی، گلابتون‌دوزی و حصیربافی اشاره نمود.

باغ‌داری و کشاورزی: نخلستان‌های این روستا علاوه بر زیبا کردن روستا، نقش مهمی را در امرار معاش ساکنان و تولید خرما ایفا می‌کنند. رطب، خرما، سیب‌زمینی، پیاز، انواع سبزیجات و کدو‌ از مهم‌‌ترین محصولات کشاورزی این روستا به شمار می‌روند و انواع مرکبات نیز، در باغات روستا به عمل می‌‌آید.

علف چینی یا سرشاخه چینی: برگ درختچه‌های جنگل‌های حفاظت شده حرا، نیمی از علوفه مورد نیاز برای دام‌های روستا را تامین می‌کند. مردم اعم از مرد و زن با توجه به زمان جزر و مد و با قایق‌هایی چوبی یا موتوری موسوم به هوری عازم دریا می‌شوند و سرشاخه‌های این درختان را می‌چینند. این افراد معمولا خودشان دام ندارند و پس از بازگشت از دریا، محصول خود را در كنار ساحل به دامداران محلی می‌فروشند. سادگی خرید و فروش سرشاخه‌ها باعث شده تا عده زیادی به این شغل روی بیاورند و از این راه امرار معاش كنند.

دامداری: مانند بسیاری روستاهای دیگر نگهداری از دام و احشام نیز منبع درآمدی برای روستاییان است و به جهت تولید لبنیات و گوشت اهمیت دارد.

سنت های خاص در روستای لافت

مراسم‌های مختلفی در این روستا برگزار می‌شود که عبارت‌اند از:

مولودی خوانی

در طول سال 4 بار مراسم مولودی خوانی را به زبان عربی در مسجد برگزار می‌کنند.

• تولد حضرت پیامبر(ص) در روز 12 ربیع الاول (به عقیده اهل سنت)
• معراج پیامبر در شب 27 رجب
•  عید فطر در اول شوال
• عید قربان در 10 ذیحجه

مراسم عید فطر و قربان

این دو عید اهمیت زیادی در لافت دارند. اهالی روستا در این اعیاد خانه تکانی می‌کنند و رنگ تازه‌ای به خانه‌هایشان می‌دهند. خریدن لباس نو، چیدن سفره عید و دید و بازدید از دیگر رسم‌های این اعیاد است. می‌توان گفت این دو عید به نوعی، تکرار نوروز در لافت هستند و سنت‌های قدیمی این روستا را نشان می‌دهند.

رقص ازوا و باسک گویی

در روزهای عید قربان و عید فطر و عروسی ها، عده‌ای از ناخداها و ماهیگیران با ساز و دهل و طبل‌های بزرگ به میان روستا می‌آیند و به نشانه شادی به نواختن موسیقی و رقص و پایکوبی می‌پردازند. این مراسم با عنوان رقص ازوا، عضوا یا رزیف خوانی شناخته می‌شود و جایگاه خاصی میان ساکنان روستا دارد.

نوع دیگری از آواز خوانی نیز در لافت رواج دارد که همه آن را با عنوان باسک‌گویی می‌شناسند و در طی آن شعرهای محلی خوانده می‌شود.

معماری لافت | ساختار کویری در جزیره

معماری این روستا می‌تواند شما را دچار سردرگمی کند و تصور کنید که به یک روستای کویری قدم گذاشته‌اید. همه، بادگیر را به‌عنوان شاخص‌ترین عنصر معماری کویری ایران می‌شناسند؛ اما آنچه که شما را شگفت‌زده می‌کند این است که در لافت این عنصر به وفور یافت می‌شود.

به داخل خانه‌ها که قدم بگذارید باز هم آثاری از معماری کویر را خواهید دید. در خانه‌های لافت اتاق‌های تابستانه و زمستانه در پیرامون حیاطی مرکزی و چهارگوش شکل گرفته‌اند و باغچه‌ها، شکل نرده‌ها و پنجره‌ها، همه‌وهمه نشانه‌هایی از معماری ایرانی در کویر را به همراه دارند. در قاب پنجره‌ها تصاویر حجاری شده اشیایی از قبیل شمعدان و لاله و چراغ و قوری به چشم می‌خورد و زیبایی خاصی به آن‌ها بخشیده است. ترکیب اتاق‌ها و راهروها و ارتباط آن‌ها با حیاط نیز کاملا تحت‌تاثیر معماری نواحی مرکزی و حاشیه کویری ایران ایجاد شده‌اند.

در ساخت دیوارهای خانه‌ها از خشت و گل و در ساختار سقف و بام خانه‌ها چوب به‌کاررفته است؛ اما در ساختمان‌های جدید استفاده از مصالح نوین مانند آجر، بتن، سیمان و آهن نیز دیده می‌شود.

به دلیل مرمت پیاپی خانه‌ها، نمی‌شود سن آن‌ها را حدس زد؛ اما غرق در تماشایشان که می‌شوید دیگر قِدمت به چشمت نمی‌آید. مهم این است که شالوده این خانه‌ها بر پایه مقابله با شرایط طاقت فرسای اقلیمی و نیز حفظ ارزش‌های مذهبی خانواده بنا شده و تا به امروز اصالت خود را حفظ کرده‌اند.

بافت روستای لافت

چیزی که بیش از همه در بافت روستا به چشم می‌آید عدم تعدد میدان (مرکز محله) در آن است. در لافت، مراکز محله‌ها، پیرامون مساجد و در کوچه‌های تنگ و باریک شکل گرفته‌اند و از تعدد میدان خبری نیست. به‌طور کلی می‌توان عناصر زیر را برای بافت روستایی لافت در نظر گرفت:

میدان مرکزی، گذرگاه ساحلی، بادگیر، گنبد، کناره، برکه و آب‌انبار، کوچه‌های باریک و سایه‌ساز

بافت روستا در دوره‌های مختلفی شکل گرفته است و می‌توان 3 بخش مختلف را در آن مشاهده کرد. از این سه بخش، بافت اصلی را به‌عنوان بافت قدیمی روستا و دو بخش دیگر را بافت جدید روستا در نظر می‌گیرند که در بخش شمالی و جنوب‌شرقی شکل گرفته‌اند. در ادامه به بررسی هر یک از این بخش‌ها می‌پردازیم:

• بافت قدیمی و اصلی: این قسمت، در حد فاصل دریا و تپه‌های اطراف چاه‌های آب قرار دارد و هسته اولیه را در بخش مرکزیِ ساخت و سازهای فعلی، تشکیل می‌دهد. از نشانه‌های مهم بخش قدیمی روستا، بافت فشرده ساختمان‌ها، کوچه‌های کم‌عرض و بادگیرها هستند. بافت قدیمی لافت در بخشی به طول تقریبی یک کیلومتر و عرض متوسط ۱۷۰ متر شکل گرفته است و چند راسته اصلی دارد که همگی به موازات خط ساحلی شکل گرفته‌اند. در این بخش رنگ سفید نشانه‌ای مشخص برای مساجد و برکه‌های آب هستند و در میان رنگ اخرایی خانه‌ها کاملا به چشم می‌آیند.۴ مسجد از ۷ مسجد لافت در این بخش قرار دارند که با مناره‌های بلندشان خودنمایی می‌کنند و زمینه را برای شکل‌گیری محله‌های مختلف ایجاد کرده‌اند. مسیرهای اصلی به‌صورت شمالی – جنوبی شکل گرفته‌ و نقاط عطف روستا یعنی مساجد را به هم متصل می‌کنند. علی‌رغم وجود محله‌های متعدد، این بخش از روستا به‌صورت یکپارچه و پیوسته ایجاد شده است. در این بافت، یک مسیر ساحلی آسفالته نیز به چشم می‌خورد که دسترسی‌های سریع را برای وسایل حمل‌ونقل مهیا می‌کند. 

• ساخت‌وسازهای قسمت جنوب‌شرقی: در دامنه تپه‌ها و زمین‌های مسطح اطراف روستا و با فاصله از دریا، ساخت‌وسازهایی به‌صورت پراکنده و با تراکم ساختمانی و جمعیتی کم شکل گرفته‌اند که از آن‌ها با عنوان ساخت‌وسازهای قسمت جنوب‌شرقی یاد می‌شود. شکل‌گیری این بخش به‌تدریج و به‌طور پیوسته انجام گرفته و موجب جهت‌دهی به توسعه روستا شده است. در این بافت معابر پهن‌تری قرار دارند و تمرکز خانه‌ها در اطراف مساجد دیده نمی‌شود و می‌توان گفت که مرکز محله مفهوم ویژه خود را از دست داده است. خدمات آموزشی، بهداشتی، درمانی و تاسیسات و تجهیزات لافت میان این ساخت‌و‌سازها و بافت قدیم روستا قرار گرفته‌اند و در داخل تپه مرکزی هستند.

• ساخت و سازهای بخش شمالی: در بخش شمالی که ورودی اصلی روستاست، شاهد ساخت و سازهایی هستیم که در شیب تندتر تپه ماهورها و به صورت محدودتر صورت گرفته اند و پراکندگی بیشتری نسبت به ساخت و سازهای جنوب شرقی روستا دارند. این ساخت و سازها با گذشت زمان و با توجه به جنبه های اقتصاد آزاد، توسعه پیدا کرده و با ادامه یافتن در جهت شمال به سوی قشم متمایل شده اند. گذرگاه ها در این بخش، نمود زیادی ندارند و تنها می توان فضاهای وسیع لابه لای بافت پراکنده را به عنوان معبر و کوچه در نظر گرفت.

تاریخچه روستای لافت

روستای بندری لافت قدمت زیادی دارد و شکل‌گیری آن به هزاره اول قبل از میلاد و زمان شکل‌گیری اولین سکونتگاه ها در قشم باز می‌گردد. تاریخ لافت فاقد منبع مکتوب است اما اتفاق‌های روی داده در طول تاریخ، کلیه جزایر خلیج فارس را تحت‌تأثیر قرار داده و احتمالا بر لافت نیز اثر گذار بوده‌اند.

بسیاری از کارشناسان، منطقه‌ای موسوم به هلال مشهور خصیب را به‌عنوان مهد تمدن بشری می‌شناسند. این منطقه در قسمت جنوبی خود به سواحل خلیج فارس می‌رسد و بنابراین می‌توان گفت که کرانه‌های خلیج فارس نقطه آغاز تمدن بشر هستند. همچنین شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد احتمالا خلیج فارس اولین دریایی بوده که انسان بر روی آن کشتیرانی را تجربه کرده است. بر اساس همین شواهد، فنقیان، سومریان، بابلیان و ایلامیان و پس از آن‌ها ایرانیان، یونانیان و اعراب، به‌عنوان اولین گروه‌های انسانی و اولین تمدن‌های تاریخی در آب‌های خلیج فارس به کشتیرانی پرداخته‌اند. از سوی دیگر بقایای گورهای باستانی در ایلام و بحرین و کاوش‌های مقدماتی ایران‌شناسان در پیرامون بندر لافت، همه‌وهمه آغاز تمدن از این نقطه را تایید می‌کنند.

 سوغات و صنایع‌دستی

برای آنکه یادگاری‌های خوبی از این سفر داشته باشید می‌توانید از میان صنایع‌دستی این روستای بندری همچون حصیرهای تزیینی، مصنوعات سوزن‌دوزی، گلابتون‌دوزی و زری‌بافی یکی را برگزینید و یا انتخابی خوشمزه از میان سوغاتی‌هایی همچون ماهی، میگو، رطب و خرما داشته باشید.

غذاهای سنتی لافت

نوعی خورشت جنوبی به نام هواری، خوراک مخصوص لافتی به نام زی بن، گلمبا، بریانی، یکی از غذاهای چاشت بندری به نام کاتغیا قاتق، ماهی برشته، سور و قلیه ماهی از جمله غذاهای خوشمزه‌ای هستند که در روستای لافت طبخ می‌شوند و جزوی از فرهنگ این روستا به شمار می‌روند. اگر قفسه‌ها را در مغازه‌های لافت جستجو کنید، به خوراکی‌های خوشمزه محلی بر می‌خورید که هر کدامشان می‌توانند یک وعده غذایی برایتان باشند. از جمله این خوراکی‌ها می‌توان به نوعی پیراشکی محلی اشاره کرد که طعم دل‌پذیری دارد و و یا نان پنیری‌هایی که در بیشتر نقاط قشم یافت می‌شوند.

 آب روستا از کجا تامین می شود؟

آب لافت از طریق جمع‌آوری آب‌های سطحی از تپه‌های میانی روستا تامین می‌شود. باران‌های ناگهانی و سیل‌آسا، آب را در مجراهای طبیعی و مصنوعی تپه‌ها، جاری می‌سازند تا از طریق مسیر کنار بافت بالایی روستا به سمت چاه‌های تلاو و آب‌انبار اصلی هدایت شوند. بالاترین لایه بافت روستایی در دامنه تپه‌ها قرار دارد. در این قسمت، کوچه‌های منتهی به خانه‌های بالایی، بن‌بست هستند تا آب‌های سطحی وارد بافت روستا نشوند و آسیبی به خانه‌ها نرسانند.

بر اثر شدت بارش باران، دریاچه‌ای در محدوده چاه‌ها تشکیل و آب‌انبار اصلی روستا پر از آب می‌شود. در این ایام بسیاری از ساکنان برای تفریح و آب‌بازی راهی محدوده چاه‌ها می‌شوند تا لحظات خوشی را در کنار آن‌ها داشته باشند. سرریز آب چاه‌ها و آب‌انبار از محوطه اطراف مسجد جامع عبور می‌کند و به دریا می‌ریزد. امروزه امکان تامین آب از شهر قشم توسط مخزن‌های سیار آب وجود دارد و در حیاط هر واحد مسکونی آب‌انباری در داخل زمین شکل گرفته است.

 توصیه های کارناوالی

• فضای روستای لافت کاملا سنتی و بومی است پس به ارزش‌های ساکنان آن احترام بگذارید و موجب رنجش خاطر آن‌ها نشوید.
• به هنگام بازدید از جاذبه‌های طبیعی همچون ساحل و نخلستان‌ها به آن‌ها آسیب نرسانید و با زباله‌هایتان این مناطق را آلوده نکنید.

به میان آب‌های خلیج همیشه فارس رفتیم و گشت‌وگذار در یکی از زیباترین و بکرترین جزایر آن را تجربه کردیم. لافت تنها یکی از دیدنی‌های بی‌شمار قشم است و البته می‌تواند ناب‌ترین تجربه شما از سفر به این جزیره باشد.

تا به حال به قشم رفته‌اید؟

روستای لافت را از نزدیک دیده‌اید؟

چه جاذبه‌های دیگری را در این جزیره می‌شناسید؟

دیدگاه‌های خود را با ما در میان بگذارید...