غار ده شیخ

غار ده شیخ جاذبه‌ای بسیار شگفت‌انگیز است که در منطقه‌ای جذاب و دیدنی در میان طبیعتی چشم‌نواز، خودنمایی می‌کند. غار ده شیخ کجاست ؟ غار ده شیخ در کهگیلویه و بویراحمد واقع شده است، این غار در دسته غارهای آهکی قرار می‌گیرد. برنامه امروز کارناوال، آشنایی با غار ده شیخ پاتاوه و سفری به یک جاذبه بی‌نظیر خواهد بود.

چرا غار ده شیخ ؟

• غار ده شیخ پاتاوه از زیباترین غارهای ایران با قدمت حدود 135 میلیون سال است.
• این غار شباهت زیادی با غار علیصدر همدان دارد و آن را با نام غار علیصدر ۲ هم می‌شناسند.
• غار ده شیخ در مکانی چشم‌نواز در دامنه دنا و در میان انبوه درختان و جنگل‌های بلوط قرار گرفته است.
• این غار یکی از شگفت‌انگیزترین غارهای کشور به شمار می‌رود.
• هنگام ورود به این غار، دنیای اسرارآمیزی از قندیل‌های آهکی و ستون‌های زیبای طبیعی مقابلتان پدیدار می‌شود که چشم‌ها را به خود خیره می‌کنند.
• یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری استان کهگیلویه و بویراحمد محسوب می‌شود.

غار ده شیخ | جاذبه‌ای پر رمزوراز در کهگیلویه و بویر احمد

کهگیلویه و بویر احمد یکی از استان‌های دیدنی ایران با زیبایی‌های منحصربه‌فرد است که جاذبه‌های چشم‌نوازی در گوشه‌وکنار آن به چشم می‌خورد. در سفری که به این استان داشتیم به روستایی در بخش پاتاوه شهرستان دنا، به نام، ده شیخ رسیدیم. یکی از دیدنی‌های طبیعی و معروف این منطقه غار ده شیخ است؛ غاری که سال‌های سال در گوشه‌ای از این روستا خود را پنهان کرده بود و زمستان سال 89 چوپانی آن را به‌شکل اتفاقی کشف کرد.

پس از کشف غار ده شیخ، سه مرحله اکتشاف و تحقیق بر روی این شگفتی طبیعی انجام گرفت که تا به امروز هم ادامه دارند؛ در طی تحقیقات مشخص شد که این غار قدمتی 135 ساله دارد و مربوط به دوران دوم زمین شناسی (دوره کرتاسه) است. غار آهکی ده شیخ دارای تالارها، دالان‌ها و ستون‌های بسیار زیبا و شگفت‌انگیز است که ارتفاع ستون‌های آن تا ۱۵ متر هم می‌رسد. 

غار ده شیخ پاتاوه را به دلیل شباهت با غار علیصدر به نام غار علیصدر 2 هم می‌شناسند؛ این غارهفت دالان تودرتو و شش درب ورودی و خروجی دارد و گردشگران می‌توانند تنها با ورود از یک درب، وارد غار شوند. در طی سالیان طولانی بر اثر ریزش نزولات جوی حفره‌هایی در این غار تشکیل شده است، این مسئله موجب شده تا آب درون حفره‌ها به بیرون راه پیدا کند و قندیل و دالان‌های شگفت‌انگیزی پدید بیایند. با توجه به اینکه رشد قندیل‌ها در هر قرن ۲.۵ سانتی‌متر مکعب است؛ باید به این اثر طبیعی توجه بیشتری کرد و در حفظ و نگهداری آن کوشید. هنگام ورود به غار، آنچه پیش‌روی شما قرار می‌گیرد منظره‌ای از قندیل‌های آهکی و ستون‌های زیبای طبیعی است. 

وجه تسمیه: این غار در فاصله دو کیلومتری از روستای ده شیخ قرار دارد و با جاده‌ای خاکی به این روستا وصل می‌شود، به همین علت نام آن را ده شیخ گذاشتند. 

کشف و ویژگی‌ های غار ده شیخ

تا مدت‌های طولانی کسی از وجود این غار باخبر نبود، تا آنکه در سال 1389 چوبانی در حالی که دنبال گله‌اش بود آن را یافت؛ پس از کشف غار حدود 2 سال، یافتن آن مخفی ماند؛ تا اینکه در سال 91 این اکتشاف علنی شد.

یکی از زیباترین قسمت‌های غار، قندیل‌ها و دالان‌های آن است، در طی قرن‌ها قندیل‌های بسیار بزرگ و دالان‌های بی‌نظیری در نتیجه، خشک شدن آب موجود در حفره‌ها و هدایت به درون دالان‌ها، به وجود آمده‌اند؛ حوضچه‌های موجود در غار نیز به‌شکلی حیرت‌آور با دالان‌های باریک به هم متصل شده‌اند. 

یافته‌های محققان از این غار اعجازبرانگیز که یکی از جاذبه‌های ناشناخته ایران در استان کهگیلویه و بویراحمد است، نشان از قدمت ۱۳۵ میلیون ساله آن دارد؛ بر اساس اطلاعات به‌دست آمده، این غار کاملأ طبیعی مربوط به دوره دوم زمین شناسی است و استخوان‌ها و سفال‌های کشف شده در غار حکایت از سکونت بشر در این منطقه دارد. شاید بتوان گفت یکی از مهم‌ترین دایل برای سکونت بشر در این غار گرمای آن در زمستان و سرمای آن در تابستان بوده است.

قدمت سفال‌های غار به‌طور دقیق مشخص نیست ولی کارشناسان قدمت آن‌ها را پیش از ظهور اسلام می‌دانند؛ علاوه بر این هیچ‌گونه نقاشی و خطی در غار وجود ندارد. غار ده شیخ یکی از 600 غار شناسایی شده در کشور به شمار می‌رود که به لحاظ وسعت و عمق رتبه دوم کشور را به خود اختصاص داده است. برخی از باستان‌شناسان این غار را متعلق به دوره ساسانیان و برخی دیگر مربوط به دوره هخامنشیان می‎‌دانند.

غار ده شیخ در سال ۱۳۹۶ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت؛ از زمان کشف غار تا به امروز، سه مرحله حفاری و اکتشاف در آن انجام شده است. 

ورودی های زیبا و هفت دالان رازآلود غار ده شیخ

دهانه غار ده شیخ روبه‌روی قله قاش مستان کوه دنا قرار گرفته است که پس از پشت سر گذاشتن کوه به آن خواهید رسید. این غار در ارتفاع 1670 متری از سطح دریا قرار دارد که در آن می‌توانید یکی از حیرت‌انگیزترین فضاها را نظاره‌گر باشید. ریزش قطرات آب از قندیل‌ها، زیبایی و جلای خاصی به غار داده است؛ به گفته کارشناسان ریزش آب نشان از این دارد که قندیل‌ها در حال رشدند و فضای زنده‌ای در این غار حاکم است.

در طول زمان بر اثر حرکت چرخشی، در داخل حفره‌های غار، هفت دالان پدیدار شده است که برخی از آن‌ها تا 7 متر ارتفاع دارند، ورودی‌های غار با ستون‌های آهکی طبیعی و قندیل‌هایی که طی قرن‌ها به وجود آمده‌اند، از جذابیت‌های این غار است. غار ده شیخ دنا ورودی‌های مختلفی دارد، اما در حال حاضر تنها از ورودی شرقی آن استفاده می‌شود.

همچنین در داخل غار ده شیخ، گونه‌های جانوری متنوعی از قبیل خفاش، موش و انواع حشرات وجود دارد؛ ناگفته نماند که به دلیل وسعت زیاد این غار، بخش‌هایی از آن هنوز کشف نشده است و کاوش‌ها بر روی آن ادامه دارد.

فصل سفر به غار ده شیخ

بهار، بهترین فصل برای سفر به غار ده شیخ است. از ابتدای فروردین تا پایان خرداد ماه، بیرون و داخل غار  آب‌وهوای بسیار مطبوعی دارد. ذکر این نکته ضروری است که دمای غار ده شیخ در تمام فصول از سال بین ۵ تا ۱۰ درجه است و گرمای داخل غار در زمستان و خنکی آن در تابستان از ویژگی‌های شگفت‌انگیز آن به شمار می‌رود.

امکانات و اقامت 

امکانات

در محوطه اطراف غار امکاناتی وجود ندارد. در پایین غار دفاتر کار، رستوران، آلاچیق و سکوی نشیمن، نمازخانه، سرویس‌های بهداشتی، پارکینگ اختصاصی و دیگر امکانات برای گردشگران فراهم است.

اقامت

افرادی که قصد دارند تا در نزدیکی غار ده شیخ اقامت داشته باشند، می‌توانند به بوم‌گردی‌های شهرستان دنا بروند و افرادی که هتل را ترجیح می‌دهند، می‌توانند اقامتگاه‌های یاسوج را انتخاب کنند. 

ویژگی‌های جالب غار ده شیخ و مسیر رسیدن به آن

• طبیعتی بکر و دست نخورده با درختان در هم تنیده بلوط، رودخانه زیبای بشار و چشم‌انداز باورنکردنی کوه دنا را در مسیر خواهید دید.
• پیمایش راه با ‌پاترول است.
• هیچ‌گونه آثار نقاشی یا نوشته در غار وجود ندارد.
• ورودی‌های غار، تداعی‌کننده فضایی اسرارآمیز برای گردشگران است.
• دمای هوای داخل غار در زمستان گرم و در تابستان سرد است.
• عمق بیش از ۶ کیلومتر را برای غار تخمین زده‌اند که تنها بخشی از آن کشف شده است.

چرا غار ده شیخ را غار علیصدر 2 می‌نامند؟

• براساس بررسی‌های زمین‌شناسی  غار ده شیخ به دوره دوم زمین‌شناسی تعلق دارد و طی سالیان طولانی بر اثر ریزش نزولات جوی حفره‌هایی در آن ایجاد شده است؛ خروج آب درون حفره‌ها به بیرون موجب شده تا قندیل‌های بسیار زیبا و شگفت‌انگیزی شکل بگیرند. قدمت غار علیصدر را نیز دوران دوم زمین‌شناسی یعنی دوره ژوراسیک می‌دانند؛ این غار یکی از عجایب طبیعی در استان همدان است.
• محوطه هر دو غار دالان‌های پیچ‌در‌پیچ و دهلیزهای متعددی دارد.
• علیصدر غاری زنده است که هیچ‌گونه گاز سمی در آن وجود ندارد و به علت وجود جریان هوا تنگی نفس در آن احساس نمی‌شود؛ از لحاظ زنده بودن غار ده شیخ نیز همین ویژگی‌ها را دارد.

نکات مهم

• برای سفر به این غار حتما کفش مناسب به پا کنید، در بخش‌های داخلی غار سطوح لغزنده است.
• آب و خوراکی همراهتان باشد.
• تمامی ملزومات برای رفت‌وآمد بازدید کنندگان فراهم شده و گردشگران با ماشین‌هایی که برای این‌کار در نظر گرفته شده، به سمت غار برده می‌شوند.
• غار مسیر عبورومرور آسانی دارد؛ ۵۰۰ متر از مسیر غار آسفالت و ۵۰۰ متر دیگر سنگ‌فرش است.
• پله‌هایی که در مسیر غار تعبیه شده ممکن است برای معلولان، سالمندان و کودکان مناسب نباشد.
• در صورتی که برق قطع باشد اجازه بازدید نخواهید داشت.

سخن آخر

بار دیگر به دنیای پر رمزو‌راز غارها قدم گذاشتیم تا از شگفتی‌های آن‌ها برایتان بگوییم. در سفر امروزمان قرعه به نام غار ده شیخ افتاد؛ غاری که با وجود جذابیت‌های بی‌نظیرش آنچنان که باید و شاید برای گردشگران شناخته شده نیست. در صورتی که تجربه سفر به این مکان شگفت‌انگیز را داشتید آن را با ما و همراهان کارناوالی در میان بگذارید.