ماچو پیچو پرو | سرزمین گمشده اینکاها

در این مطلب کارناوال، به معرفی یکی از شاخص‌ترین جاذبه‌های کشور پرو، یعنی شهر تاریخی ماچو پیچو یا ماچوپیچو می‌پردازیم و شما را با تاریخچه و معماری اینجا آشنا می‌کنیم. تعدادی از تصاویر شهر ماچوپیچو را با شما به اشتراک می‌گذاریم و همین‌طور، درباره علت عجیب بودن شهر ماچو پیچو نکات جالب توجهی را ذکر می‌کنیم. 

برای همه اینها و شناخت کامل ماچو پیچو مرموز و تماشایی با ما همراه شوید. 

چرا سفر به ماچو پیچو ؟

• یکی از معروف‌ترین جاذبه‌های گردشگری دنیاست.
• از بزرگترین دستاوردهای معماری دنیا به شمار می‌رود. 
• نامش در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار دارد. 
• از عجایب هفتگانه جدید به شمار می‌رود. 
• نمونه‌ای عالی از سکونتگاه‌های قوم اینکا به حساب می‌آید و اطلاعات جالبی درباره این قوم دارد.

آشنایی با ماچو پیچو | Machu Picchu

ماچو پیچو یا ماچو پیچکو شهری‌ست تاریخی و متروک مربوط به قرن 15 میلادی که در نواحی جنوبی کشور پرو واقع شده است. این شهر منحصربه‌فرد در محل تلاقی رشته کوه‌های آند و جنگل‌های آمازون واقع شده است که منطقه‌ای کوهستانی-جنگلی به حساب می‌آید. ماچو پیچوی باستانی به دست قوم اینکاها برپا شده است که از مردم سرخ‌پوست بودند و در آمریکای جنوبی سکنا داشتند؛ بسیاری، ماچو پیچو را زیباترین سازه ایجاد شده توسط این قوم می‌دانند. 

شهر ماچوپیچو کمتر از یک‌ صد سال سکونتگاه انسان‌ها بود تا اینکه در قرن 16، با غلبه اسپانیایی‌ها بر قوم اینکاها و همین‌طور شیوع بیماری آبله در میان ساکنان شهر به کلی رها شد و متروک ماند؛ جالب آنکه ماچو پیچو تا سال 1911، از چشم جهانیان پنهان مانده بود و تنها عده محدودی از افراد محلی از وجود چنین شهر منحصربه‌فرد و اسرارآمیزی در دنیا اطلاع داشتند؛ تا اینکه باستان‌شناسی آمریکایی به نام هیرام بینگهام (Hiram Bingham) از وجود این شهر پرده برداشت.

شهر تماما سنگی ماچوپیچو و دیوارهای عظیمش، یکی از دستاوردهای مهم بشر در زمینه معماری به حساب می‌آید و بسیاری انگشت حیرت بر دهان دارند که چطور قوم اینکا، بدون داشتن تجهیزات کافی توانسته‌اند چنین شهر عظیمی را به روی صخره‌هایی مرتفع بنا کنند. با نظر انداختن به این شهر، می‌توان رمز و رازهای اینکاها در معماری را دانست و همین‌طور، با باورهای مذهبی این قوم آشنا شد. معماری ماچو پیچو ظرافت‌های خاص خودش را دارد و در عین حال، به خوبی با طبیعت اطراف عجین شده و ارتباطات پیچیده‌ای را به وجود آورده است. در این شهر باستانی، حدود 200 سازه با کاربری‌های متفاوتِ مذهبی، تشریفاتی، نجومی و کشاورزی ساخته شده است و همگی در شیب‌های تند و کوهستانی آند واقع شده‌اند. البته باید بدانید تا به امروز، نقش و کاربری بسیاری از این بناها نامشخص مانده‌اند و اگر این بخش‌ها شناخته شوند، بیشتر می‌توان از دانش و علم مردم اینکا آگاه شد.

ثبت جهانی یونسکو و عجایب هفتگانه جدید

در سال ۱۹۸۱ میلادی منطقه‌ای به وسعت ۳۲۵٫۹۲ کیلومتر مربع که فضای شهر ماچو پیچو را در بر می‌گرفت به عنوان میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید. در ثبت یونسکو اشاره شده است که ماچو پیچو یک شاهکار تمام عیار معماری ‌ست و نمونه‌ای بسیار عالی از تمدن اینکاها محسوب می‌شود. باید ذکر کنیم این منطقه ثبت جهانی تنها به ویرانه‌ های ماچو پیچو محدود نمی‌شود بلکه مناظر طبیعی منطقه‌ را نیز در بر می‌گیرد که از تنوع گیاهی و جانوری قابل توجهی برخوردارند. 

ثبت ماچو پیچو در فهرست عجایب هفتگانه جدید هم در سال 2007 رخ داد که این شهر در یک نظرسنجی اینترنتی در سراسر جهان یکی از 7 عجایب هفتگانه جدید شد.

تاریخچه ماچو پیچو

سال 1438 میلادی، در مرکز پرو، جنگجویانی که در همسایگی اینکاها سکونت داشتند، دست به حمله‌ گسترده‌ای به این قوم زدند. امپراتور پیر اینکا با دیدن صفوف دشمن در دروازه‌های خود پا به فرار گذاشت؛ اما پسرش به دفاع از قوم و سرزمین خود برخواست. او با وجود یک پیشگویی مبنی بر پیروزی خود، جرات کافی برای مقابله با دشمنان همسایه را به دست آورد و با شجاعت تمام به مقابله پرداخت. برخلاف انتظارها، قوم اینکا به رهبری این پادشاه جوان بر مهاجمان پیروز شد. پس از این پیروزی بود که به این رهبر جوان لقب پاچاکوتی، یعنی تغییردهنده زمین را بدهند.

پاچاکوتی قدرت محلی خود در منطقه کوزو را به یک امپراتوری قدرتمند در کرانه‌های اقیانوس آرام در آمریکای جنوبی تبدیل کرد. امپراتوری اینکا در شمال از کلمبیای امروزی تا شیلی و آرژانتین در جنوب ادامه داشت و بر بیش از 10 میلیون انسان حکومت می‌کرد. بدین ترتیب پاچاکوتی دستور ساخت برخی سازه‌های عظیم را داد تا ارتش وی بتواند هرچه سریع‌تر این قلمروها را به کلی به تسخیر خود در آورد؛ شهر ماچو پیچو هم یکی از این پروژه‌های ساخت و ساز بود.

بنا بر کاوش‌ها ساخت شهر ماچو پیچو بین سال‌های 1450 تا 1460 میلادی صورت گرفته است. پاچاکوتی که تا سال 1471 میلادی زمام حکومت را در دست داشت، دستور ساخت این املاک سلطنتی را در ارتفاعات امپراتوری خود صادر کرد. ساخت ماچو پیچو نیروی انسانی بالایی را نیاز داشت و پاچاکوتی برای این مساله، راه حل جالبی پیدا کرده بود. به دستور وی، مردم می‌توانستند هزینه مالیات خود را با کار بدنی در ماچوپیچو بپردازند و به این ترتیب، افراد زیادی حاضر شدند تا در پروژه ساخت مشارکت کنند و این‌گونه مالیات‌شان را بپردازند. 

کاربری ماچو پیچو

با وجود آنکه شهر ماچو پیچو در ارتفاعات آند و در فاصله 161 کیلومتر از مرکز امپراتوری ساخته شده بود، برخی از متخصصان اینجا را منطقه‌ای تفریحی سلطنتی می‌دانند و آن را اقامتگاه زمستانی پاچاکوتی معرفی می‌کنند و معتقدند که پادشاه در طول دو یا سه ماهِ زمستان دربار خود را به اینجا منتقل می‌کرده است. البته بسیاری هم این نظریه را بسیار ابتدایی می‌دانند و معتقدند پاسخ این سوال که کاربری ماچو پیچو چگونه بوده است را باید در باورهای اینکاها پیدا کرد ...

از آنجایی که امپراتوری اینکا با خداوند برابری می‌کرده و رهبر مذهبی به شمار می‌رفته، به احتمال قوی، فعالیت‌های مذهبی بسیاری نیز انجام داده است از جمله ساخت ماچو پیچو. کوه‌های اطراف این شهر روی جهت‌های اصلی قطب نما قرار دارند و به عقیده برخی کارشناسان، شهر مذکور محور الهی آسمان، کوهستان و رودخانه‌هاست. آنها می‌گویند عوامل طبیعی همگی منطقه ماچو پیچو را احاطه کرده‌اند، عواملی که از اهمیت روحانی برخوردارند، به همین خاطر این خطه منطقه‌ای منحصربه‌فرد برای پاچاکوتی بوده است که بتواند خدایان را پرستش کند و با آنها ارتباط داشته باشد؛ پس ماچو پیچو می‌تواند استراحتگاه روحانی امپراتور اینکاها باشد. اگرچه در طول سال‌هایی که از روی این شهر پرده‌برداری شده است و جهانیان آن را شناخته‌اند، ده‌ها نظریه دیگر نیز درباره این شهر ارائه شده است و اینجا را به زندان، قطب تجارت، مکانی برای بررسی محصولات تازه یا عزلت نشینی خانم‌ها و شهری برای آیین تاجگذاری نیز نسبت داده‌اند. 

این شهر تاریخی حدود 100 سال پس از ساختش به کلی متروک شد و احتمال می‌دهند این مساله، به خاطر حمله اسپانیایی‌ها و نابودی تمدن‌های پیشاکلمبی (1) همچون اینکاها در حدود دهه 1530 میلادی بوده باشد. البته هیچ رد و نشانه‌ای مبنی بر حمله اسپانیایی‌ها به این منطقه وجود ندارد و همین مساله هم موجب شده تا بسیاری گمان ببرند شیوع بیماری آبله ماچوپیچو را خالی از سکنه کرده است. 

پاورقی: دوران پیشاکلمبی در مباحث تاریخی به دوران تمدن‌های بسیار کهن قاره آمریکا مثل اولمک، آزتک‌ها، مایاها و امپراتوری اینکا اشاره دارد. منظور از عبارت پیشاکلمبی هم دورانی‌ست که هنوز قاره آمریکا توسط کریستف کلمب کشف نشده بود. 

ماچو پیچو در زمان اینکاها

گفته می‌شود در دورانی که ماچو پیچو به عنوان یک ایالت سلطنتی کاربری داشت، حدود 750 نفر در آن زندگی می‌کردند که بیشترشان از خدمتکاران و ملازم سلطنت بودند و به صورت دائمی در آنجا سکونت داشتند. اگرچه این شهر باستانی به پاچاکوتی تعلق داشت، افراد مذهبی و کارگران متخصص موقت هم در این مکان سکونت داشتند که به احتمال زیاد برای فراهم آوردن آسایش بیشتر فرمانروا در این مکان بودند؛ اما در سال‌های آخر حکومت اینکاها که دوران سختی به حساب می‌آید تعداد ملازم به 100 نفر کاهش پیدا کرده بود و افراد مذهبی کمتری نیز در این مکان حضور داشتند. 

بنا بر تحقیقات صورت‌گرفته روی بقایای اجساد در این منطقه مشخص شده است که بیشتر افراد ساکن اینجا، از مهاجران بودند و هرکدام پیشینه‌ای متفاوت داشتند؛ در ادامه این تحقیقات کارشناسان متوجه شده‌اند که بیشتر این مهاجران از نواحی ساحلی به اینجا آمده‌اند و کارهای بدنی سنگینی انجام نمی‌دادند، در نتیجه از گروه سربازهای اینکا به شمار نمی‌رفتند. جالب آنکه حیوانات هم جزو مهاجران سرزمین ماچو پیچو بودند که احتمالا برای استفاده از گوشت و پوست‌شان به این ناحیه آورده شده‌اند؛ خوکچه‌های گینه، لاما و آلپاکا از حیواناتی هستند که در اینجا حضور داشتند. اجساد خوکچه‌های گینه در غارهای خاکسپاری پیدا شده است که نشان می‌دهد از آن‌ها در تشریفات و مراسم خاکسپاری استفاده می‌کردند؛ قربانی کردن خوکچه گینه برای تشریفات و رسوم، از عادات و آیین قوم اینکا بوده است. در سایت ماچو پیچو، اجساد سگ‌هایی هم پیدا شده و از آنجایی که این اجساد همراه با انسان‌ها به خاک سپرده شده است، فرض می‌شود که آن‌ها را به عنوان نگهبانان انسان در دنیای پس از مرگ به خاک می سپرده‌اند. 

فراموشی ناگهانی ماچو پیچو

شهری که حداقل سکونتگاه سه نسل از قوم اینکاها بود، به طرزی ناگهانی و مرموز از دفتر خاطره‌ها کنار گذاشته و برای مدت‌ها نامش از نقشه جغرافیایی محو شد. این اتفاق بسیاری از افراد را به سوال واداشته است که چه بر سر این شهر آمد و چگونه این‌طور ناگهانی به دست فراموشی سپرده شد؟ تاریخ شناسان می‌گویند به احتمال قوی شهروندان سطح پایین قوم اینکا از وجود ماچو پیچو به طور کلی بی‌اطلاع بودند و همین‌طور، عبور از مسیرهایی که به ماچو پیچو ختم می‌شد برای همه کسانی که بخشی از این شهر نبودند ممنوع بود. اینگونه شد که تنها عده کمی از اشرافی‌ها و خدمه‌شان از وجود اینجا مطلع بودند و دانش از وجود ماچوپیچو در حلقه‌ای ماند و با از بین رفتن این حلقه از مردم، خاطره شهر نیز به کلی از یاد رفت. 

کشاورزی

ساکنان ماچو پیچو مسیرهایی برای کشاورزی ایجاد کرده بودند که چیزی شبیه به شالیزار بود و از آنجایی که در این مزارع، بارش باران بیشتر از حد لازم بود، به روش‌هایی مهندسی‌شده آب اضافی از مزارع خارج می‌شد. بنابر بررسی‌های صورت‌گرفته در این مزارع، ذرت و سیب‌زمینی کشت می‌شده است که برای تامین نیازهای غذایی 750 نفر کافی نبود و این توضیح می‌دهد که چرا ساکنان ماچو پیچو بیشتر خوراک‌شان را از دره‌های اطراف و مناطق دورتر تهیه می‌کرده‌اند. 

حضور اولین آمریکایی در ماچو پیچو

شهر ماچو پیچو برای قرن‌ها از نظر مردم پنهان مانده بود و یکی از دلایل این مساله، جغرافیای آن است. اطراف این شهر با منطقه‌ای جنگلی پوشیده شده است و قرارگیری آن به روی منطقه‌ای مرتفع نیز آن را از نظرها پنهان نگه داشته بود و تنها محلی‌ها از وجود آن اطلاع داشتند. تا زمانی که شخصی به نام هیرام بینگهام، باستان‌شناس آمریکایی، پرده از راز این شهر برداشت. 

در تابستان 1911 میلادی، بینگهام به همراه تیم کوچکی از محققان به کشور پرو رسید با این امید که ویلکاباما (Vilcabamba)، آخرین پناهگاه و موضع ایستادگی اینکاها در مقابل اسپانیایی‌ها را پیدا کند. آن‌ها مسیرشان را از کوزکو تا اوروبامبا با قاطر و پیاده طی می‌کردند و در همین حین با كشاورزی محلی آشنا شدند که از ویرانه‌هایی واقع در بالای كوهی نزدیک به آن‌ها خبر داد. این کشاورز، شهر مذکور را ماچو پیچو نامید که در زبان بومی سرخ پوست‌ها (زبان کچوا: Quechua) به معنای "قله قدیمی" است.

در 24 جولای، بعد از یک کوهنوردی دشوار در هوای سرد به سمت لبه‌های کوه، باقی مسیر توسط یک بچه 11 ساله به این تیم تحقیقاتی نشان داده شد و این‌گونه، بینگهام اولین نظر را بر ماچو پیچو انداخت. تاریخ 24 ژوئیه همان سال بود که بینگهام، برای اولین بار ماچو پیچو را در یک سخنرانی در دانشگاه ییل به دنیای غرب معرفی کرد. بینگهام همچنین در اولین کتابش که «شهر گمشده اینکاها» نام داشت نیز به معرفی ماچو پیچو پرداخت؛ البته او هرگز اعتباری برای کسانی که او را به آن محل راهنمایی کردند قائل نشد و آن را یک شایعه محلی نامید.

بینگهام چندین سفر دیگر نیز به ماچو پیچو داشت و کتاب‌ها و مقالات قابل توجهی درباره کشف ماچو پیچو نوشت. این را نیز باید ذکر کنیم که صحبت‌های بسیاری وجود دارد مبنی بر اینکه پیش از بینگهام هم افراد خارجی زیادی ماچو پیچو را دیده بودند و از وجود این شهر مرموزِ اینکاها اطلاع داشتند؛ اما وجودش را به صورت یک راز نگه داشته بودند. 

معماری ماچو پیچو

در شهر ماچو پیچو تقسیم‌بندی‌های متنوعی وجود داشته است، مثلا اینجا را به یک منطقه مسکونی و یک منطقه کشاورزی تقسیم کرده‌اند؛ همچنین این شهر دو قسمت پایینی و بالایی هم دارد. معابد در بالای‌ شهر اینجا واقع شده‌اند و انبارها در پایین شهر. کشاورزی ماچو پیچو با منطقه کوهستانی مناسب سازی شده است و خانه‌ها که تعدادشان به 200 تا می‌رسد، موازی با تراس‌های کشاورزی، از شرق به غرب کشیده شده‌اند و میدان مرکزی شهر در وسط‌شان قرار دارد. تاریخ شناسان احتمال می‌دهند که ساختمان‌های شرقی مسکونی بوده و ساختمان‌های غربی برای اهدافی مذهبی برپا شده بودند. در قسمت غربی ماچو پیچو برج بلند و بزرگی هم وجود دارد که تورئون (Torreón) نامیده می‌شود و احتمالا رصدخانه بوده است.

شهر ماچو پیچو تقسیم‌بندی دیگری هم داشته است با عنوان بخش محبوب یا منطقه مسکونیِ محلی که اقشار پایین جامعه در آن زندگی می‌کردند و انبارها و خانه‌های ساده و بی‌آلایشی در این قسمت واقع شده‌اند. یک بخش سلطنتی هم وجود داشته است که اشراف در آن سکونت داشته‌اند. در این قسمت خانه‌هایی با دیوارهای قرمز به چشم می‌خورد که متعلق به خردمندان و حکیمان شهر بوده است و خانه‌هایی به شکل ذوزنقه هم وجود دارد که شاهزاده خانم‌ها در آن‌ها سکونت داشته‌اند. 

زمین در منطقه ماچوپیچو بسیار ناهموار و پر از سنگ‌های گرانیت تیز و برنده است، دره‌های تند و پرشیب، به جنگلی که در دامنه قرار دارد متصل می‌شوند و همه ساله باران‌های موسمی در این منطقه بیش از 200 سانتی متر بارش دارد، همچنین منطقه ماچو پیچو بسیار زلزله‌خیز است! همه این‌ها چالش‌های بزرگی را در ساخت این شهر گسترده و منحصربه‌فرد به وجود آورده‌اند. 

مکان استراتژیک ماچو پیچو

اینکاها یکی از استراتژیک‌ترین مکان‌های ممکن را برای برپاکردن شهرشان انتخاب کردند. آن‌ها ارگ ماچو پیچو را در محاصره صخره‌های شیب‌دار و دور از دید غریبه‌ها در یک جنگل درهم و برهم ساختند. به طوری که تنها یک ورودی باریک برای داخل شدن به شهر وجود داشت و در صورت حمله غافلگیرانه، با تعداد کمی جنگجو هم می‌شد حمله را بی حاصل کرد. 

تراس‌ها

آنها برای مقابله با چالش‌هایی که مطرح شد، از مسیرهای پلکانی استفاده کردند که تراس نامیده می‌شود؛ باید ذکر کنیم که ساخت این تراس‌ها برای نگه‌داشتن صدها بنا در شیب کوهستانی ضروری بود. تراس‌های ماچو پیچو منطقه‌ای با حدود 12 زمین فوتبال را اشغال کرده‌اند، این تراس‌ها علاوه بر استفاده مفید از فضای کوهستانی این خطه، از فرسایش صورت‌گرفته ناشی از جریان بارش‌های موسمی نیز جلوگیری می‌کنند. اینکاها از این مسیرها نهایت استفاده را می‌کردند و برای کشت غذا نیز بهره می‌بردند. از دیگر مزیت‌های این تراس‌ها، باید به این مساله اشاره کرد که دیوارهای تراس، گرما را در طول روز جذب کرده و در شب با انتقال این گرما به زمین، از یخ زدن محصولات جلوگیری می‌کنند. 

یکی دیگر از کاربری‌های جالب تراس، تقویت شیب دامنه است که در برخی قسمت‌ها به 50 درجه می‌رسد. این راز در طراحی تراس‌ها پنهان شده است؛ به طوری که دیواره‌های هر تراس 5 درجه شیب به سمت داخل دارند و با فشار به دامنه تپه، به آن تکیه کرده و وزن خاک را به زمین زیر خود منتقل می‌کنند. 

چینش دیواره‌ها

از دیگر رموز معماری موفق ماچو پیچو باید به این مساله اشاره کنیم که 60 درصد این شهر در زیر زمین قرار دارد، به طوری که در ابتدا سنگ‌های بزرگ، سپس قلوه سنگ‌ها و در آخر سنگ‌ریزه‌ها را به روی هم سوار کرده‌ و در آخر شن، خاک گیاهی و خاک معمولی را روی آن‌ها ریخته‌اند. این برنامه‌ریزی موجب شد تا جریان آب به خوبی کنترل شود و از فرسایش خاک جلوگیری کند. 

جابه‌جایی سنگ‌ها

ساخت ماچو پیچو نیازمند چندین تن سنگ بود و بالا بردن این سنگ‌ها از ارتفاعات، کاری بسیار دشوار و چالش برانگیز به حساب می‌آمد. بردن سنگ‌ها به بالای کوه بدون دام‌های بارکش یا وسایل چرخ‌دار، تقریبا غیرممکن به نظر می‌رسید و از آنجایی که امتداد دامنه‌ها در اطراف شهر ماچو پیچو پر است از تخته سنگ‌های غول پیکر گرانیتی، سنگ‌تراش‌های پاچاکوتی، راه‌حل را در منطقه خود یافتند؛ اما همین جابه‌جایی سنگ‌ها در بالای کوهستان هم به اندازه کافی دشوار و چالش برانگیز بود، به خصوص که اینکاها از چرخ و دام برای جابه‌جایی بارهای‌شان استفاده نمی‌کردند و همه این حمل‌ونقل ها وابسته به نیروی انسانی بود. 

نحوه جابه‌جایی سنگ‌ها

مردم اینکا به وسیله الیاف‌های گیاهی و حیوانی، نخ‌های بسیار زخیمی می‌ساختند و با بافتن آنها به یکدیگر یک طناب محکم درست می‌کردند. کارگرهای پاچاکوتی با استفاده از این طناب‌ها می‌توانستد سنگ‌های عظیم را در دامنه جابه‌جا کرده و به منطقه ماچوپیچو بیاورند؛ اما این روش در سطح صاف هم مشکلاتی را به وجود می‌آورد که به خاطر اصطکاکی بود که در زیر سطح تخته‌سنگ‌ها وجود داشت. سنگ‌تراش‌های پاچاکوتی راهکارهایی هم برای غلبه بر این مشکل پیدا کرده بودند. آنها سنگ‌ها را به صورت مکعب در می‌آوردند و قسمت‌های اضافی آن را به وسیله چکش‌های سنگی جدا می‌کردند. راهکار هوشمندانه دیگر آنها هم این بود که زیر این سنگ‌های غول‌پیکر را مانند قایق می‌تراشیدند تا به راحتی سر بخوردند و جابه‌جا شوند؛ در نهایت هم زمین را با سنگ‌ریزه‌ها پر می‌کردند تا آخرین مشکل برای کشیده‌شدن سنگ‌های غول‌پیکر نیز از بین برود. جالب آنکه در اطراف ماچو پیچو هنوز هم می‌توان آثار ناشی از سنگ‌تراشی‌های آن موقع را مشاهده کرد. البته باید ذکر کنیم که این تنها گوشه‌ای از هوشمندی اینکاها در جابه‌جا کردن سنگ‌های غول‌پیکر بوده است و آنها راهکارهای متعددی را در حین ساخت شهر به کار بردند.  

آبراه‌ها 

مهندسان ماچو پیچو در آن زمان دست به خلاقیتی شگرف در معماری زدند که امروزه شاید نکته جالب توجهی به نظر نیاید، اما برای 500 سال پیش، یک حرکت انقلابی در ساخت سازه بود. آنها درون تراس‌های شهر ماچو پیچو آبراه‌هایی ایجاد کردند که به طور کلی تعدادشان به 130 عدد می‌رسد. این آبراه‌ها برای آن بودند که آب‌های ناشی از بارش باران، به زیربنای شهر نفوذ نکند و به راحتی به سمت پایین و جنگل‌های دامنه هدایت شود؛ به این ترتیب تا به امروز هیچ‌گاه دیده نشده که در ماچوپیچو آب‌گرفتگی سطحی به وجود آید. 

تامین آب شهر

ماچو پیچو از نزدیک‌ترین منبع آب، یعنی رود اوروباما (Urubamba River) فاصله 450 متری دارد؛ اما در دو طرف شهر دو گسل وجود دارند که موجب به وجود آمدن چشمه‌ای در منطقه شده‌اند. اینکاها برای گرفتن این آب شروع به ساخت دیواری بلند کردند که طول آن به بیش از 14.5 متر می‌رسد، آنها سنگ‌های دیوار را با فاصله قرار داده بودند تا آب به آرامی از میان سنگ‌ها عبور کند و حوضچه‌ای در پایین آن به وجود آید. از آن‌جایی هم که بنای اصلی با مخزن آب، 750 متر فاصله داشت، مهندسان پاچاکوتی کانال آبی ساختند تا آب را هدایت کند؛ اولین مقصد آب، حمام شخصی امپراتور بود؛ البته این حمام تنها یکی از 16 حوض دست‌ساز ماچوپیچو است. آب بعد از این حوض ها، به دیگر نقاط شهر می رود. 

خرابی‌های ماچو پیچو

ماچو پیچو نمونه‌ای منحصربه‌فرد از هنر معماری اینکاها به حساب می‌آید، اما باید بدانید در ساخت آن، نقص‌هایی نیز وجود دارد که منجر به ضعف در بعضی نقاط سازه‌ها شده است؛ از جمله دیوار شرقی معبد اصلی که در حال نشست در زمین است.

بخش‌های مهم شهر ماچو پیچو

اینکاها پس از آنکه خیال‌شان از ساخت زیربنای شهر آسوده شد، به سراغ ساخت سازه‌ها رفتند. در قسمت شهری ماچوپیچو، 170 بنا وجود دارد که به معابد و خانه‌ها اختصاص پیدا کرده‌اند و در این قسمت از شهر تفرجگاه‌ها و میادینی هم برای اجرای مراسم به چشم می‌خورد. امروزه تنها بخش سنگی و سخت سازه‌ها باقی مانده‌اند، اما در گذشته تمامی بناها، سقف‌های شالی‌پوش داشتند تا آنها را از باران‌های شدید محافظت کنند.

دروازه بازرسی

در ورودی شهر پترا و در کنار دروازه اصلی شهر، یک ساختمان با سه دیوار و چندین پنجره وجود دارد. از اینجا می‌توان منظره‌ای سراسرنما به نواحی کشاورزی و شهری را تماشا کرد و همین‌طور از چشم‌انداز طبیعت اطراف لذت برد. در حین بازدید از ماچو پیچو حتما باید نگاهی به اینجا داشت؛ عکاسی از اینجا نمای خوبی از تمامی مجموعه را پیش روی‌تان می‌گذارد. 

معبد خورشید | مروارید شهر ماچو پیچو

از معبد خورشید به عنوان مروارید شهر ماچو پیچو یاد می‌کنند، این بنا معماری بسیاری خاصی دارد و دیواره‌های آن به صورت منحنی ساخته شده‌اند؛ به طوری که شکل صخره زیری خود را دارند. در این ساختمان دو پنجره ذوزنقه‌ای با دستگیره‌های بیرون زده وجود دارد و در ضلع شمالی آن، یک در با تراش‌کاری‌های زیبا به چشم می‌خورد که بسیاری آن را به در معبد قوریکانچا (Qoricancha temple) در کوسکو شبیه می‌دانند. مورخان اسپانیایی باور دارند که در گذشته این در به طلا و جواهرات گران‌بهایی مزین بوده است. 

در قسمت مرکزی این سازه، یک سکوی سنگی حکاکی‌شده قرار دارد. این سکو در زمستان، با پنجره رو به طلوع خورشید کاملا در یک خط قرار می‌گیرد. بسیاری باور دارند این اتفاق مدرکی ست که نشان می‌دهد از این معبد به عنوان یک رصدخانه خورشیدی استفاده می‌کرده‌اند. 

در زیر معبد خورشید، سازه ای اسرارآمیز به صورت یک زیارتگاه کوچک قرار دارد که به اعتقاد برخی، متعلق به پاچاماما، الهه زمینی، است. در این معبد زیرزمینی اینکاها، طاقچه هایی را با سنگ های کوهستان ساخته اند و همینطور، پله هایی هم از همین سنگ های کوهستان به وجود آورده اند. قسمتی از دیواره معبد نیز به شکل یک ساعت شنی ساخته شده است. بسیاری از باستان شناسان معتقدند اینجا مکانی مقدس برای اینکاها بوده و حتا، مقبره ای برای مومیایی ها به حساب می آمده است. امپراتورهای اینکا، برخلاف فراعنه مصر، خود را برای زندگی پس از مرگ حاضر نمی کردند، آن ها وارد شکل دیگری از زندگی می شدند و به اعمال قدرت در رخدادهای روزانه ادامه می دادند. جالب آنکه این مومیایی ها نگهداری و تغذیه می شدند و حتا در مراسم مذهبی مانند مراسم قربانی به عنوان مهمان افتخاری شرکت داده می شدند. 

سنگ اینتی هواتانا (Intihuatana) | ستون نگهدارنده خورشید

در بالاترین نقطه از این شهر کوهستانی، نقطه کانونی محور مقدس پاچاکوتی قرار گرفته است. شاید بتوان این بنا را مهم‌ترین قسمت ماچو پیچو دانست که در بالاترین نقطه شهر قرار دارد. این سنگ، ظاهری بسیاری مدرن دارد و در نگاه اول، نمی‌توان قدمت بالای آن را حدس زد؛ اما باید بدانید سنگ‌تراشان پاچاکوتی این شکل عجیب را از دل یک صخره بیرون آورده‌اند. البته درباره کاربری این مجسمه، نمی‌توان نظر قطعی داد؛ اما همسانی و هماهنگی کامل آن با جغرافیای اطراف، سرنخ‌هایی به دست می‌دهد. محور شمالی جنوبی این مجسمه بین دو کوه هویانپیچو و کوه سالکانتی قرار دارد که بلندترین نطقه در این منطقه است. این خط شمالی-جنوبی را می‌توان توسط خطی شرقی-غربی از خود مجسمه تا کوه سن میگل قطع کرد. هر دو سال یک‌بار، در حین اعتدالین خورشیدی، خورشید دقیقا بالای مجسمه قرار دارد و هیچ سایه‌ای تولید نمی‌کند. یکی دیگر از شگفتی‌های این مجسمه آن است که ستونش، طوری ساخته شده که حداقل به شکل دو کوه اطراف شباهت دارد. کارشناسان احتمال می‌دهند که اینکاها به صورت نمادین این مجسمه را به خورشید وصل کرده باشند تا خورشید در زمان انقلاب زمستانی، نتواند فاصله زیادی از آنها بگیرد.

موزه ماچو پیچو

این موزه در فاصله کمی از شهر قرار گرفته است و در آن اشیایی نگهداری می‌شوند که از سایت ماچو پیچو جمع‌آوری شده‌اند. البته این اشیا بسیار محدود هستند و دولت آمریکا که بیشتر وسایل کشف شده از ماچوپیچو را نگهداری می‌کند، از بازپس دادن بسیاری از اشیا اجتناب می‌کند. موزه ماچو پیچو در نزدیکی پل روییناس (Ruinas Bridge) و ایستگاه قطار قدیمی (Old train station) قرار دارد.

ساعت بازدید: 9:00 تا 16:30

قیمت بلیت ورودی: 5.95 دلار (313,030 تومان)

مسیر دسترسی به ماچو پیچو

شهر تاریخی ماچو پیچو در منطقه آگواس کَلیانته (Aguas Calientes) در ناحیه کوزکو و استان اورابامبا واقع شده است. بیشتر مسافران برای بازدید از ماچوپیچو ابتدا به شهر لیما (Lima) سفر می‌کنند. برای رسیدن از لیما به کوزکو، دو گزینه پیش روی مسافران است؛ هواپیما و اتوبوس. البته قطارهایی هم وجود دارند که از لیما به کوزکو بروند؛ اما به دلیل محدودیت‌های‌شان، به هیچ وجه پیشنهاد نمی‌شوند. زمانی هم که مسافران به کوزکو رسیدند، سه انتخاب برای رسیدن به ماچوپیچو دارند:

قطار: سریع‌ترین وسیله نقلیه برای رسیدن به این شهر تاریخی، قطار است؛ دو خط آهن مختلف در کوزکو وجود دارند که به سمت ماچو پیچو حرکت می‌کنند. خط آهن پرو و خط آهن اینکا که به تازگی تاسیس شده است. 

پیمایش: بدون شک پیاده‌روی برای رسیدن به ماچوپیچو یکی از خاطره‌انگیزترین تجربه‌های گردشگران را رقم می‌زند. بسیاری از کسانی که تصمیم گرفته‌اند به سمت ماچو پیچو پیمایش کنند، این تجربه را خاطره‌انگیزتر از بازدید از ماچو پیچو می‌دانند. برای پیاده رفتن به سمت ماچوپیچو، مسیرهای متفاوتی وجود دارند و بسیاری از آ‌نها، مسیربندی شده‌اند. یکی از این مسیرها با نام مسیر کلاسیک اینکا (classic inca trail) شناخته می‌شود که 42 کیلومتر مسافت دارد و روزانه فقط به 500 نفر اجازه عبور می‌دهد؛ برای گذر از این مسیر باید حداقل 6 ماه زودتر نوبت را رزرو کرد.

مینی ون: از کوزکو مینی ون‌هایی هم هستند که به سمت ماچوپیچو می‌روند، سواری با اینها به سمت این سایت تاریخی برای‌تان ارزان تمام خواهد شد، ولی خطرناک است و امکان دارد در جاده پرپیچ و خم مشکلی برای‌تان به وجود آید. 

هزینه بازدید از ماچو پیچو

بازدید از شهر ماچو پیچو: 70 دلار (3,682,700 تومان)

بازدید از شهر ماچو پیچو و کوه واینا پیچو (Huayna Picchu) در همسایگی آن: 85 دلار (4,471,850 تومان)

بازدید از شهر ماچو پیچو و کوه ماچو پیچو: 85 دلار (4,471,850 تومان)