غبار فراموشی بر چهره قدیمی ترین سند تاریخی ایران زمین

به نقل از خبرگزاری ایرنا، آنوبانی‌نی نام سنگ نوشته و نقش برجسته ای با قدمت چهار هزار و هشتصد سال بر دل کوه میانکل سرپل ذهاب در غرب کرمانشاه است که این روزها آن را به فراموشی سپرده اند.

این نقش برجسته، آنوبانی‌نی -شاه لولوبیان- را نشان می دهد که در برابر ایزدبانو ایشتار -یکی از الهه‌های آشوری- و ستاره‌ای که او را در مقابل دشمنان به پیروزی رسانده، ایستاده است و پایش بر بدن دشمن مغلوب قرار دارد. الهه حلقه‌ای به دست دارد و در دست دیگرش طناب یا زنجیری دیده می شود که دو اسیر از بینی به آن بند هستند. علاوه بر شاه و ملکه، ۹ اسیر برهنه نیز در تصویر به چشم می خورد. لولوبیان یکی از چهار قوم زاگرس‌ نشین در هزاره سوم پیش از میلاد و قبل از مهاجرت آریایی‌ها بودند.

تعدادی اسیر جنگی که همگی برهنه هستند نیز در پایین پای شاه و الهه ترسیم شده‌اند و در زیر این تصویر یک سنگ نوشته به خط اَکدی وجود دارد که مضمون آن چنین است:

آنوبانی‌نی پادشاه توانا، پادشاه لولوبی، نقش خود و نقش الهه ایشتار را در کوه بادیر رسم کرده است، آن کس که این نقوش و این لوح را محو کند، به نفرین و لعنت آنو، آنوتروم، بل، بلیت، رامان، ایشتار، سین و شمش گرفتار و 2 نسل او بر باد رود.

نقش برجسته آنوبانی نی هم اکنون در محوطه مدرسه دخترانه 17 شهریور در شهر سرپل ذهاب در ارتفاع 16 متری قرار دارد. فرسایش‌های طبیعی و غیرطبیعی در طول تاریخ، این نقوش را به شدت در معرض تخریب قرار داده به طوری که مشاهده آن‌ به سختی امکان پذیر است.

شاید اگر مشابه چنین اثری در یک جای دیگر و یا در کشوری دیگر بود، اکنون به منبعی برای درآمد و بازدید گردشگران تبدیل می شد، ولی با توجه به بی مهری هایی که در رابطه با این اثر شده است- اگر چنین ادامه یابد- شاید شاهد محو شدن کامل این اثر تاریخی باشیم.

این نقش برجسته از قدیمی ترین نقش برجسته های کشور به شمار می رود که 2 هزار سال از کتیبه داریوش قدیمی تر است. این سنگ نوشته هم اکنون سالانه پذیرای شمار اندکی از گردشگران خارجی علاقه مند به آثار تاریخ ایران کهن است که اگر تبدیل به یک مکان تفریحی باستانی شود، می تواند رونق خوبی داشته باشد.

محوطه سازی در کنار این بنا و تبدیل آن به یک پایگاه نه تنها فرصتی برای جذب گردشگران داخلی و خارجی است بلکه می تواند درآمد بسیار خوبی را برای این منطقه به ارمغان آورد. با توجه به تخصیص نیافتن اعتبار لازم برای مرمت، بهسازی و محوطه سازی اطراف این اثر تاریخی، نیاز است مسوولان قدری مهربانانه تر با این اثر بی نظیر برخورد کنند.

تقاضای تخلیه مدرسه واقع در این اثر تاریخی 

ظفر غلامی -رییس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سرپل ذهاب- در این باره گفت:

سنگ نوشته آنوبانی‌نی یک اثر بی نظیر است که قبل از انقلاب در محوطه این اثر یک مدرسه بنا شده است.

وی افزود:

در جریان زلزله پارسال غرب کرمانشاه که کانون آن سرپل ذهاب بود، انبار این مدرسه دخترانه تخریب شد ولی به بنای مدرسه آسیبی وارد نشده است اما مسوولان و متولیان امر برای جا به جایی این واحد آموزشگاهی باید فکری کنند.

او اظهار کرد:

هم اکنون کلاس های درس در این مدرسه دایر و محوطه مدرسه از محوطه اثر تاریخی آنوبانی‌نی جدا شده و با توجه به اهمیت این اثر تاریخی، جا به جایی مدرسه بسیار حیاتی و ضروری است.

رییس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سرپل ذهاب همچنین گفت:

پیش تر یعنی در چند سال گذشته مکاتبه هایی با آموزش و پرورش برای تخلیه مدرسه انجام شد و در زمان استانداران قبلی نیز مکان دیگری برای ساخت مدرسه جدید و انتقال آن به مکان جدید صورت گرفت که با تغییر استانداران این مصوبه تاکنون عملیاتی نشده است.

غلامی بیان کرد:

هم اکنون اداره میراث فرهنگی سرپل ذهاب در یک مکان استیجاری است و در صورت تخلیه این مدرسه و تحویل آن به میراث فرهنگی می توانیم از آن به عنوان مکان اداره استفاده کنیم.

او ادامه داد:

گردشگران داخلی و خارجی از اثر تاریخی آنوبانی‌نی در طول سال و به ویژه در ماه های اسفند و فروردین دیدن می کنند که در صورت توجه به این اثر تاریخی و تخلیه مدرسه و تامین اعتبار برای احیا و محوطه سازی می تواند در رونق بیش از پیش این شهرستان تاثیر بسیار خوبی داشته باشد.

سرپل ذهاب با یک هزار و 271 کیلومتر مربع مساحت در غرب کرمانشاه واقع شده است که سابقه سکونت در این شهرستان به دوران نوسنگی باز می گردد. این شهرستان 32 اثر تاریخی و مذهبی دارد که آثار نقش برجسته دوران حکومت ماد، دکان داوود، طاق گرا، آثار برجسته و نقوش مربوط به دوران هخامنشی، ساسانی و اشکانی از دیگر آثار تاریخی این شهرستان به شمار می رود. 

وجود آثار تاریخی به یقین بخش مهمی از تاریخ، فرهنگ و تمدن هر کشوری محسوب می شود و جا دارد متولیان امر گردشگری برای رونق بیش از پیش این صنعت که بخش مهمی از منابع ارزی کشور را شامل می شود، فکری اساسی کنند تا این گونه آثار تاریخی به علت برخی بی مهری ها نابود نشوند.

توجه و احیای صنعت گردشگری علاوه بر معرفی تمدن هر کشور، در اشتغال زایی و بهبود وضعیت اقتصادی مردم منطقه نیز بسیار موثر است و امید آنکه مسوولان و متولیان امر در سایه توجه بیش از پیش به آثار تاریخی، به این صنعت کمک شایانی کنند. 

#اخبار روز گردشگری را در کارناوال دنبال کنید.